Εκπαίδευση στη Συστημική Προσέγγιση και την Οικογενειακή Θεραπεία.
Έναρξη: 21 Οκτωβρίου 2023
Το Ινστιτούτο είναι πιστοποιημένο εκπαιδευτικό κέντρο από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Οικογενειακής Θεραπείας (E.F.T.A European Family Therapy Association) και έχει πιστοποιηθεί ως πλήρες μέλος του Επιμελητήριου Εκπαιδευτικών Ινστιτούτων (Full Member ofEFTA-TIC). Ως εκ τούτου, εξασφαλίζεται η εγγραφή/πιστοποίηση των απόφοιτων του Ινστιτούτου στην ΕFTA. Η δομή και οι ώρες του εκπαιδευτικού προγράμματος (1450) πληρούν συγχρόνως τα απαραίτητα κριτήρια για την εγγραφή και πιστοποίηση των αποφοίτων στην Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ψυχοθεραπείας (E.A.P. European Association of Psychotherapy) καθώς και σε αντίστοιχες ελληνικές Συστημικές Εταιρείες. Οι απόφοιτοι έχουν τη δυνατότητα να θέσουν την υποψηφιότητά τους για την απόκτηση του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού Ψυχοθεραπείας (ΕCP).
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε απόφοιτους και επαγγελματίες του χώρου της ψυχικής υγείας και της κοινωνικής εργασίας. Επαγγελματίες άλλων χώρων μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να συμμετέχουν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εφόσον η εργασία τους ή η κοινωνική τους δράση συνδέεται άμεσα με την παρέμβαση σε ανθρώπινα συστήματα. Η ένταξη σε κάποιο άλλο εκπαιδευτικό έτος εκτός του πρώτου είναι δυνατή εφόσον ο/η εκπαιδευόμενος/η έχει ήδη παρακολουθήσει ένα μέρος αντίστοιχου εκπαιδευτικού προγράμματος στα πλαίσια άλλου Συστημικού Ινστιτούτου.
Το πιστοποιημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ινστιτούτου μας έχει ως στόχο να παρέχει ολοκληρωμένη εκπαίδευση στη Συστημική προσέγγιση. Η παρεχόμενη εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία / συμβουλευτική έχει ως αναφορά τα εξής πλαίσια : ατομικό, ζευγαριού, οικογένειας, ομάδας, οργανισμού, κοινότητας, δικτύου.
Το Ινστιτούτο, προσανατολισμένο στη διασύνδεση των ανθρώπων, προωθεί το ‘καλώς σκέπτεσθαι’ συνδέοντας τις γνώσεις. Οι εκπαιδευόμενοι του Ινστιτούτου έχουν το προνόμιο να έρχονται σε άμεση επαφή και να εμπλέκονται ενεργά σε βιωματικές εκπαιδευτικές διαδικασίες που αναπτύσσουν καταξιωμένοι συνεργάτες μας από το εξωτερικό ώστε να κατασκευάζουν τη συστημική τους ταυτότητα εμπλουτίζοντάς την με τις οπτικές της διευρυμένης συστημικής κοινότητας.
Το Ινστιτούτο προσφέρει επίσης τη δυνατότητα στους εκπαιδευόμενους να πραγματοποιήσουν ένα μέρος της εκπαίδευσης /πρακτικής τους σε θεραπευτικά/εκπαιδευτικά κέντρα άλλων ευρωπαϊκών χωρών που έχουν αναπτύξει πρωτότυπες τεχνικές.
Σημαντική προτεραιότητα για εμάς είναι να χαράσσουμε εκπαιδευτικά σταυροδρόμια όπου αναμιγνύονται πολιτιστικά ίχνη, αποκαλύπτονται νέες οδοί πρόσθετης γνώσης και υφαίνονται νέοι συστημικοί δεσμοί.
Οι εκπαιδευτικές ομάδες είναι ολιγομελείς έτσι ώστε κάθε εκπαιδευόμενος να μπορεί να καταθέσει και να επεξεργαστεί σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο ερωτήματα, προβληματισμούς, αναζητήσεις.
Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα διαρκεί 4 χρόνια. Κάθε έτος περιλαμβάνει δέκα διήμερες συναντήσεις (Σ/Κ) ανά μήνα. Οι εκπαιδευτικές συναντήσεις διεξάγονται δια ζώσης διασφαλίζοντας τον πλούσιο βιωματικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Προσφέρεται η δυνατότητα, υπό προϋποθέσεις, παρακολούθησης μέρους του προγράμματος εξ αποστάσεως.
Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης έχει διαμορφωθεί σύμφωνα με τα κριτήρια και τις προδιαγραφές της European Family Therapy Association (EFTA) και της European Association for Psychotherapy (EAP). Περιέχει 1450 ώρες αφιερωμένες σε :
1. Θεωρητική και πρακτική κατάρτιση
η οποία διεξάγεται σε ένα αλληλεπιδραστικό βιωματικό πλαίσιο μάθησης και περιλαμβάνει :
- θεωρητικά σεμινάρια, ομάδες μελέτης επιστημονικών κειμένων, ομάδες έρευνας, ασκήσεις εφαρμογής ψυχοθεραπευτικών τεχνικών, παιχνίδια ρόλων, προσομοιώσεις θεραπευτικών συνεδριών
- βιντεοσκοπημένες διδακτικές συνεδρίες ή/και προσομοιώσεις οικογενειακών θεραπειών /συστημικών παρεμβάσεων
- εργαστήρια εφαρμογής πρωτότυπων συστημικών τεχνικών, τα οποία διεξάγονται αποκλειστικά για τους εκπαιδευομένους του Ινστιτούτου από διακεκριμένους στον τομέα τους συνεργάτες μας από το εξωτερικό .
Η συστημική προσέγγιση στη ψυχοθεραπεία / συμβουλευτική θα αναπτυχθεί σε αναφορά με τα εξής πλαίσια : ατομικό, ζευγαριού, οικογένειας, ομάδας, οργανισμού, δικτύου. Ιδιαίτερος χώρος θα δοθεί στις περιπτώσεις δικαστικής εντολής και επιβεβλημένης βοήθειας καθώς και στη συστημική προσέγγιση του θεσμικού ιδρύματος και των κοινωνικών συστημάτων.
Οι εκπαιδευόμενοι έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν, να ανιχνεύσουν και να οικειοποιηθούν τα διαφορετικά μοντέλα της οικογενειακής θεραπείας καθώς και το ευρύ εξελικτικό φάσμα της συστημικής προσέγγισης με τις πολλαπλές εφαρμογές της.
Η εξέλιξη της συστημικής θεωρίας (θεωρίες συστημάτων, πολυπλοκότητα, χάος, θεωρία της επικοινωνίας, θεωρία του κύκλου ζωής και αναπτυξιακά στάδια της οικογένειας …) καθώς και η διαμόρφωση του θεραπευτικού πλαισίου/ πλαισίου συστημικής παρέμβασης, οι μορφές θεραπευτικών παρεμβάσεων και τα εργαλεία του θεραπευτή συγκροτούν το θεωρητικό και πρακτικό πλαίσιο της εκπαίδευσης.
Διαφορετικές κλινικές εικόνες (ενδεικτικά : ψύχωση, παραβατικότητα, εξαρτήσεις, αναπηρία, βία/κακοποίηση, διαταραχές διατροφής, κατάθλιψη, ψυχοσωματικές διαταραχές, προβλήματα ζευγαριών, σεξουαλικότητα, γονεικότητα/ επιλόχεια κρίση, μαθησιακές δυσκολίες και δυσκολίες διαπαιδαγώγησης , τραύμα, απώλεια/πένθος … ) και ειδικά ζητήματα (ενδεικτικά : μετανάστευση, παρέμβαση σε κρίση, ευρύτερα συστήματα -σχολείο, κοινότητα…) καθώς και η ενασχόληση με τις συστημικές παρεμβάσεις, τα πολύπλοκα συστήματα και Σχεσιακά δίκτυα αποτελούν τον κορμό της θεωρητικής και πρακτικής κατάρτισης.
Χώρος επίσης δίνεται στον διεπιστημονικό διάλογο της Συστημικής με άλλα πεδία (π.χ. βιολογία, νευροεπιστήμες, εθνοψυχολογία) καθώς στην σχέση θεραπείας και έρευνας. Τα ηθικά ζητήματα και η θεραπευτική ευθύνη βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο της κατάρτισης.
2. Κλινική κατάρτιση με επίκεντρο την άμεση και έμμεση εποπτεία περιστατικών
Οι εποπτείες συνιστούν κύριο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας καθόλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης. Δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα από το πρώτο έτος στην επαγγελματική καθημερινότητα των εκπαιδευομένων και στην αυτόνομη δράση τους, οι προσφερόμενες εποπτείες επιτρέπουν στον εκπαιδευόμενο
- να αναζητήσει πώς ο ίδιος μπορεί να χρησιμοποιήσει τον εαυτό του μέσα στο θεραπευτικό σύστημα το οποίο διαμορφώνεται με την παρουσία του
- να κατανοήσει ότι τα προσωπικά του συναισθήματα (όποια κι αν είναι αυτά) δημιουργούν «γέφυρες» με τα μέλη του θεραπευτικού συστήματος, μετατρέποντας έτσι ένα φαινομενικό μειονέκτημα, τα συναισθήματα που μας κατακλύζουν στη θεραπεία, σε πλεονέκτημα
- να αναπτύξει την ικανότητά του να εντοπίζει και να αναλύει τη λειτουργία αυτού που βιώνει μετασχηματίζοντας συγχρόνως το βίωμά του σε μέσο αλλαγής για τα συστήματα στα οποία παρεμβαίνει
- να διαμορφώνει συστημικές υποθέσεις και παρεμβάσεις καθιστώντας πιο εύκαμπτους τους κανόνες των συστημάτων, διευρύνοντας έτσι το πεδίο του δυνατού.
Παράλληλα, οι εκπαιδευόμενοι συμμετέχουν ενεργά ως θεραπευτές/τριες και μέλη της θεραπευτικής ομάδας στις συνεδρίες που πραγματοποιούνται δωρεάν με οικογένειες, ζευγάρια, άτομα που υποδέχεται το Ινστιτούτο διασφαλίζοντας την άμεση επίβλεψη της θεραπευτικής διαδικασίας. Έχοντας ως εκπαιδευτικό ‘σύνθημα’ ‘σκεπτόμαστε & δρούμε συστημικά’ φροντίζουμε η κλινική εμπειρία των εκπαιδευομένων να μην αποκτάται μόνο εντός του εκπαιδευτικού πλαισίου αλλά να προεκτείνεται και να εμπλουτίζεται μέσω της συνάντησης και αλληλεπίδρασης με άλλα συστήματα προσφέροντας τη δυνατότητα στους εκπαιδευόμενους να πραγματοποιούν ένα μέρος της κλινικής τους κατάρτισης σε δομές και φορείς με τους οποίους συνεργάζεται το Ινστιτούτο διασφαλίζοντας εξίσου την επίβλεψη της όλης διαδικασίας.
3. Βιωματική μάθηση η οποία εστιάζει στην προσωπική ανάπτυξη και αυτογνωσία
Η εκπαίδευση αυτή δεν επικεντρώνεται μόνο στο οικογενειακό ή στο θεσμικό πλαίσιο στo οποίο παρεμβαίνει ο επαγγελματίας αλλά και στο θεραπευτικό σύστημα το οποίο εμπεριέχει τον θεραπευτή/τρια. Η προσφερόμενη εκπαίδευση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στον θεραπευτή/τρια και στον τρόπο με τον οποίο αυτός/ή μπορεί να αναλύει και να χρησιμοποιεί τα προσωπικά του/της συναισθήματα στα συστήματα στα οποία συμμετέχει.
Η εκπαίδευση επιτρέπει στον εκπαιδευόμενο/η να δουλέψει με τον εαυτό του/της και να ανιχνεύσει την προσωπική του/της εμπλοκή στο κλινικό πεδίο σε συνάρτηση με τα σημαντικά για εκείνον συστήματα ζωής. Η προσωπική ανάπτυξη επιτυγχάνεται μέσω πολλαπλών διαδικασιών (ομαδική δουλειά, δουλειά με την οικογένεια καταγωγής, γενεόγραμμα….), αλλά κυρίως με την ανάλυση των συγκινήσεων, των ‘συνηχήσεων’ που αναδύονται στην ‘παρούσα στιγμή’ της συνάντησης, κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας ή της συστημικής παρέμβασης. Συγχρόνως η ίδια η εκπαιδευτική διαδικασία ενεργοποιεί αυτοαναφορικές και αναστοχαστικές διεργασίες οι οποίες δίνουν την ευκαιρία σε κάθε εκπαιδευόμενο/η να αξιοποιήσει αυτή τη βιωματική γνώση προς όφελος της επαγγελματικής του/της δραστηριότητας.
Οι διομαδικές διεργασίες αποτελούν ένα ακόμη γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη της αυτογνωσίας και της προσωπικής ανάπτυξης των εκπαιδευομένων αφού τους επιτρέπουν να αναγνωρίζουν τους τρόπους του ‘σχετίζεσθαι’ και να δοκιμάζουν, μέσα σε ένα ασφαλές εκπαιδευτικό περιβάλλον, νέους διαδραστικούς κύκλους δημιουργώντας νέους χώρους ελευθερίας.
4. ‘Αυτο-εκπαίδευση’ των εκπαιδευομένων
Στο σύνολο των ωρών, σύμφωνα με τα ενδεδειγμένα κριτήρια, συνυπολογίζονται και οι ώρες οι οποίες αφιερώνονται στην μελέτη άρθρων, συγγραμμάτων και στις ενδεδειγμένες εργασίες που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του εκπαιδευτικού προγράμματος. Το παρεχόμενο εκπαιδευτικό πρόγραμμα δίνει την δυνατότητα ατομικής πρόσβασης σε ‘ηλεκτρονική’ βιβλιοθήκη με πλούσια βιβλιογραφικά δεδομένα καθώς και σε δανειστική βιβλιοθήκη συγγραμμάτων.
5. Δυνατότητα συνεχιζόμενης επιμόρφωσης
Mετά το πέρας της εκπαίδευσης το Ινστιτούτο, προς όφελος της εργασίας και της επιμόρφωσης των απόφοιτων, προσφέρει τη δυνατότητα συμμετοχής με συμβολικό κόστος στις εκπαιδευτικές συναντήσεις που διοργανώνονται με προσκεκλημένους συστημικούς θεραπευτές από το εξωτερικό
Στόχοι της εκπαίδευσης
- Να επιτρέψει στους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της ιατρο-ψυχο-κοινωνικής εργασίας και της εκπαίδευσης να αντιμετωπίζουν τα ανθρώπινα προβλήματα στο πλαίσιο όπου αυτά εμφανίστηκαν ή διατηρήθηκαν έχοντας ως αναφορά τη συστημική επιστημολογία
- Να εκπαιδεύσει τους επαγγελματίες στη συστημική οικογενειακή θεραπεία και στη συστημική παρέμβαση σε συστήματα μεγαλύτερα από την οικογένεια (ιδρύματα, οργανισμοί, κοινότητες)
- Να ενισχύσει τη δημιουργικότητα και τις ικανότητες του κάθε συμμετέχοντα ώστε να μπορεί να χρησιμοποιεί τον εαυτό του σε πολύπλοκες διαδραστικές καταστάσεις.