Mεγάλη συγκίνηση για μια εκπαιδεύτρια να μαθαίνει ότι μια ‘τολμηρή’ εκπαιδευόμενη που θέλησε να ανοίξει τα φτερά της στο εξωτερικό, μέσα σε ελάχιστο διάστημα μετά την αποφοίτησή της πιστοποιείται ως μέλος της Aγγλικής Συστημικής Εταιρείας και ξεκινά το επαγγελματικό της ταξίδι ως συστημική θεραπεύτρια σε άλλους τόπους.
Η Μαρία θέλησε να μοιραστεί μαζί μας το βίωμά της και την ευχαριστούμε πολύ για αυτό. Μαρία, καλοτάξιδη !
Λονδίνο, 2016. Τελευταία, δέχτηκα μια προσφορά και θα ξεκινήσω να εργάζομαι ως Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια σε μια κοινωνική υπηρεσία για οικογένειες στο Λονδίνο. Στη συνέντευξη μίλησα για την εκπαίδευση μου στην Ελλάδα. Οι Συστημικοί επαγγελματίες που μου πήραν τη συνέντευξη μου είπαν τα εξής: “Mας αρέσει πολύ να συνομιλούμε με συστημικούς θεραπευτές από την Ελλάδα. Θεωρούμε ότι η εκπαίδευση που λάβατε στη Συστημική αλλά και η εφαρμογή της είναι από τις πιο προχωρημένες στην Ευρώπη.”
Έχοντας ολοκληρώσει την εκπαίδευση μου στη Συστημική προσέγγιση και την οικογενειακή θεραπεία θα ήθελα να κάνω μια αναφορά σε αυτή την 4ετή εμπειρία καθώς έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της σκέψης και δράσης μου σαν επαγγελματία.
…Η ομάδα μας είχε πολυφωνία και ήρθε πολύ κοντά αμέσως. Σε κάθε εκπαιδευτικό διήμερο η εκπαιδεύτρια μας (Έλενα Καρκαζή) μας εισήγαγε στις θεωρίες της Συστημικής σκέψης και μας εγκαλούσε να αναστοχαστούμε σε αυτές βάζοντας η κaθεμία από την ομάδα τις ιδέες και τις εμπειρίες από το δικό της χώρο ή επιστημονικό πεδίο. Με αυτόν τον τρόπο τα διήμερα ήταν πολύ περισσότερο διαδραστικά παρά θεωρητικά, βοηθώντας μας να κατανοήσουμε και να εμβαθύνουμε στη Συστημική Σκέψη μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις και εμπειρίες. Σε αρκετά διήμερα η εκπαιδεύτρια μας ενθάρρυνε την ομάδα σε βιωματικές δράσεις , προσομοιώσεις, role playing που με βοήθησαν αρκετά ώστε να εφαρμόσω τις Συστημικές τεχνικές.
Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του διημέρου ήταν η ώρα της εποπτείας. Η ομάδα συμμετείχε σε αυτήν και κάθε μέρος της ενθαρρύνονταν να θέσει ζητήματα που προκύπτουν στη δουλειά του αλλά και να πει τη γνώμη του σε σχέση με το πρόβλημα που θέτει κάποιος άλλος μέσα στη ομάδα. Μέσα από αυτή την ώρα έμαθα ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που θεωρώ ότι με βοήθησαν και θα βοηθήσουν στο μέλλον. Έμαθα να δουλεύω με τον εαυτό μου όταν στη θεραπευτική διαδικασία αναδύονται προσωπικά μου θέματα. Έμαθα πως πρέπει να δίνω μεγάλη σημασία σε αυτό που αισθάνομαι γιατί μπορεί να σημαίνει κάτι για τον άνθρωπο που έχω απέναντι μου. Κάθε εποπτεία στο εκπαιδευτικό διήμερο ήταν και δουλειά με τον εαυτό, μια ευκαιρία που οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε συχνά στη ζωή μας. Ζώντας στην Αγγλία τώρα αντιλαμβάνομαι πόσο σημαντικό ήταν το παραπάνω έχοντας στο μυαλό μου και τα λόγια του Άγγλου επόπτη μου στην Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία: δεν υπάρχει καλύτερη ικανότητα σε έναν θεραπευτή από αυτή όπου δουλεύει με τα προσωπικά του ζητήματα όταν αναδύονται στη θεραπεία, αναστοχάζεται πάνω σε αυτά και σκέφτεται πως θα τα χρησιμοποιήσει ώστε να φανούν χρήσιμα στον πελάτη του.
Τον τελευταίο χρόνο εργαζόμουν σε ένα Ψυχιατρείο στην Αγγλία στο ρόλο της φροντίστριας. Ο ρόλος είχε να κάνει περισσότερο με την φροντίδα των ασθενών στο θάλαμο του ψυχιατρείου και τη διαχείριση της συμπεριφοράς τους. Ο θεραπευτικός ρόλος περιοριζόταν στο να κρατάμε τους ασθενείς ήρεμους. Παρόλο λοιπόν που οι δυνατότητες μου ήταν πολύ περιορισμένες, μπόρεσα και χρησιμοποίησα τη Συστημική Σκέψη και τεχνικές, τις προσάρμοσα στο ρόλο μου και μπόρεσα να βιώσω και εγώ διαφορετικά μια εμπειρία στο Ψυχιατρείο αλλά και οι άνθρωποι που νοσηλεύονται εκεί. Μπόρεσα να χρησιμοποιήσω τις αφηγηματικές τεχνικές σε ασθενείς που άκουγαν φωνές και να δώσω θετική αναπλαισίωση σε συμπεριφορές ασθενών με τάσεις αυτοτραυματισμού. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης έμαθα πώς να δουλεύω έτσι ώστε να ανοίγω χώρο για διάλογο ανάμεσα στους επαγγελματίες με τους οποίους διαφωνώ και αυτό εφάρμοσα στο χώρο του ψυχιατρείου. Όταν το προσωπικό στις συναντήσεις μας μιλούσε για ασθενείς που είναι απαιτητικοί και αυτοτραυματίζονται για να μας τραβήξουν την προσοχή και να μας ελέγξουν έδινα μια άλλη οπτική στη λειτουργία αυτών των συμπτωμάτων. Σε πολλές περιπτώσεις μπορέσαμε να δουλέψουμε διαφορετικά με αυτούς τους ασθενείς και να τους βοηθήσουμε στο να πάρουν εξιτήριο.
Η Συστημική σκέψη, η εκπαίδευσή μου, η εκπαιδεύτρια μου και η ομάδα μου, μου έμαθαν να μπορώ να δουλεύω συστημικά σε διάφορους χώρους και διάφορους ρόλους. Η συστημική σκέψη μπορεί να εφαρμοστεί ακόμα και σε χώρους, ακόμα και από ανθρώπους που δεν μπορούμε να φανταστούμε, αρκεί να μπορέσουμε να ανοίξουμε το διάλογο.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω πολύ την εκπαιδεύτρια μου Έλενα Καρκαζή για αυτά τα 4 δημιουργικά χρόνια του εκπαιδευτικού προγράμματος, τη βοήθεια και τη στήριξη της αλλά και όλη μου την ομάδα που έκανε αυτή την εμπειρία μοναδική.
Μαρία Ριζοπούλου